در قسمت پیشین حقیقت تقوی و ارتباط آن با جلوگیری از نفوذ شیطان را مورد توجه قرار دادیم.
در جمله ی پایانی همان عبارت آمده بود:
«...و أسلک بنا من التقی خلاف سبیله من الردی»
یعنی: ما را در مسیر تقوی قرار ده خلاف راه هلاکت او.
این بار واژه ی «تقوی» در مقابل واژه ی «ردی» قرار گرفته است.
«ردی» در لغت به معنی هلاکت آمده، تردّی به معنی قرار گرفتن در معرض هلاکت. (قاموس/ج۳/ص۸۱)
به نظر می رسد که آدمی در طول زندگی ناگزیر از پیگیری هدفی و طی طریقی است و اگر این مسیر را خداوند برایش درنظر نگرفته و در شاهراه هدایت به حرکت وا نداشته باشد بی شک شیطان دست به کار شده و او را به سوی خود جذب کرده و در سبیل حرکت خویش سرازیر خواهد نمود، راهی که پایانش نیستی و نابودی است آن هم از بدترین نوع آن: هلاکت شیطانی!
و اما راه و طریقی که خداوند برای بندگان خود پسندیده و در نهایت به سعادت ابدی منتهی می گردد، مسیر تقوی است و ما در فرازهای قبلی با معنا و مشتقات این واژه آشنا شدیم.
این واژه آیات بسیاری از قرآن کریم را به خود اختصاص داده است. از جمله در آیه ۲۹ سوره ی طلاق آمده:
«ای کسانی که ایمان آوردید اگر تقوی پیشه کنید خداوند برای شما فرقان و قدرت تمیز حق از باطل قرار می دهد.» (طلاق/۲۹)
به عبارت دیگر تقوی سبب افاضه ی نور علم و معرفت در فرد می گردد.
در آیه ی ۶۴ سوره ی یونس آمده:
«کسانی که ایمان آورده و تقوی پیشه می کنند برای آن ها پیوسته در حیات دنیا و آخرت بشارت می باشد.»
علی علیه السلام در نهج البلاغه می فرمایند: «همانا تقوای خداوند گشاینده ی سختی ها و ذخیره ی روز معاد بوده و آزادگی از هر بندگی و تملکی و نجات از تمام مهلکه ها، به وسیله ی آن است که طالب و جوینده راه خود را میابد و شخص ترسیده نجات میابد و شخص راغب به مقصد می رسد.» (نهج البلاغه)
از امام صادق علیه السلام در مورد معنای تقوی سوال شد، فرمودند:
«این که هر کجا امر خداوند بوده حاضر گشته و هر کجا نهی فرموده حاضر نشوید. امر های خداوند را به جای آورده و نهی هایش را ترک کنید.» (سفینة البحار/ج۲/ص۶۷۸)
در جای دیگری امیرالمومنین (ع) می فرمایند:
«همانا تقوی و ترس از خدا داروی بیماری دل هاست، روشنایی قلب ها و درمان دردهای بدن و مرهم زخم های جان، پاک کننده ی پلیدی های روح و روشنی بخش تاریکی چشم ها و امنیت در ناآرامی و روشن کننده ی تاریکی های شماست.» (نهج البلاغه)
و نیز فرمودند:
«و هرکس که به او تقوی روزی شود در حقیقت خیر دنیا و آخرت به او روزی گردیده»
بنابراین تقوی سبب حفظ و نگهداری از کید شیطان می باشد کما اینکه در قرآن کریم آمده: «اگر صبر داشته و پرهیزگار باشید کید ایشان به شما ضرری نمی زند» (ال عمران/۱۱۶)
پیامبر(ص) به اصحاب خویش فرمود: آیا خبر دهم شما را به چیزی که اگر انجام دهید شیطان از شما دور شود، دوری مشرق از مغرب؟امام صادق(ع)
گفتند: بله.
فرمود: روزه رویش را سیاه می کند و صدقه کمرش را می شکند و محبت در راه خدا و همکاری در کار نیک دنباله اش را قطع می کند و استغفار رگ حیاتش را می برد.
امالی صدوق، ص۵۹